Ropa naftowa
Na pewno nie raz usłyszałeś w swoim życiu: Nie obchodzi mnie ropa naftowa, przecież nie mam auta w Diesel’u! Niestety takie myślenie wbrew pozorom nie jest rzadkością, a utartym schematem w umysłach ludzkich. Statystyczny Kowalski bardzo często nie zdaje sobie sprawy z wpływu ropy naftowej na gospodarki światowe. Jeśli cena ropy idzie do góry, to drożeje niemal wszystko. I w tym wpisie postaram się z grubsza przybliżyć z czym to się je.
Skąd się bierze ropa naftowa
Ropa naftowa pochodzi z podziemnych złóż, które bardzo często są połączone ze złożami gazu ziemnego. Sam proces wydobycia zaczyna się od poszukiwania tychże złóż, co jest bardzo trudnym i złożonym elementem układanki. Zaawansowane badania geologiczne trwają długie lata i pochłaniają miliardy dolarów.
Kiedy już mądrzy ludzie tego świata odkryją interesujące ich złoża ropy przechodzimy do etapu jej wydobycia. Jak możesz się domyślać, nie jest to taka prosta sprawa. W danym miejscu dokonywane są odwierty. Wprowadza się w nie całą, oczywiście nie tanią, armaturę i dopiero można zacząć wydobywanie czarnego złota na powierzchnię.
W międzyczasie oczywiście surowiec jest oczyszczany za pomocą różnego rodzaju reakcji chemicznych. Najczęściej w tym celu używa się kwasu solnego czy chlorowodorowego.
Dopiero tak obrobiony surowiec jest transportowany do rafinerii, gdzie podlega obróbce w docelowy towar, jak np. olej napędowy czy asfalt.
Na chwilę obecną wydobyto już ponad połowę z odkrytych zasobów ropy naftowej przez co intensyfikuje się działania w celu poszukiwania kolejnych jej złóż. Poszukiwania kierowane są głównie na morze, gdzie do wydobycia surowca używa się zaawansowanych platform wiertniczych.
Gdzie wydobywa się ropę naftową
Główne zasoby ropy naftowej na świecie znajdują się w tzw. Strategicznej elipsie obejmującej obszar od zachodniej Rosji aż po cały Półwysep Arabski. Elipsa ta odpowiada za mniej więcej 70% światowego wydobycia ropy.
Źródło: montagsmahnwache-deutschland.de
Z racji tego, że kraje posiadające największe złoża ropy, to kraje arabskie jak i Rosja, to cena surowca mocno reaguje na wszelkie konflikty zbrojne i polityczne, których jak wiemy w tych regionach nie brakuje.
Oprócz powyższej strategicznej elipsy bardzo duże zasoby posiadają Stany Zjednoczone, Chiny czy Kanada.
Główni producenci ropy naftowej
Wiesz już gdzie są największe złoża ropy naftowej na świecie. Teraz przejdźmy trochę do statystyk wydobycia żeby dowiedzieć się, kto tak naprawdę jest największym producentem czarnego złota. Poniższa tabela przedstawia światowe TOP 20 w tym właśnie zakresie. Kolorem czerwonym zostały zaznaczone państwa z elipsy strategicznej.
Lp. | Kraj | Dzienne wydobycie w tysiącach baryłek (2021) |
1 | Stany Zjednoczone | 11186 |
2 | Rosja | 10112 |
3 | Arabia Saudyjska | 9313 |
4 | Kanada | 4439 |
5 | Irak | 4085 |
6 | Chiny | 3988 |
7 | Iran | 3110 |
8 | Zjednoczone Emiraty Arabskie | 3091 |
9 | Brazylia | 2905 |
10 | Kuwejt | 2527 |
11 | Norwegia | 1776 |
12 | Kazachstan | 1764 |
13 | Meksyk | 1734 |
14 | Nigeria | 1541 |
15 | Katar | 1304 |
16 | Libia | 1238 |
17 | Algieria | 1135 |
18 | Angola | 1127 |
19 | Oman | 971 |
20 | Wielka Brytania | 809 |
Jeśli chodzi o krajowe podwórko, to w 2021 roku głównym dostawcą ropy do Polski była Rosja, od której pochodziło prawie 2/3 całkowitego importu surowca. W tym roku ze względów oczywistych doszło do zmiany o 180 stopni, na dzień dzisiejszy większość ropy przybywa do kraju z Arabii Saudyjskiej, USA czy Afryki Zachodniej. Czy to dobry krok to już pozostawiam indywidualnej ocenie każdego z was.
Do czego jest wykorzystywana ropa naftowa
Wbrew powszechnemu przekonaniu ropa naftowa to nie tylko i wyłącznie olej napędowy i benzyna. Na szeroką skalę wykorzystuje się ją do produkcji chociażby produktów smarnych jak oleje czy wazelina. Ponadto na co dzień jeździmy po asfaltowych drogach, do wytworzenia którego używa się właśnie ropę naftową. Lecąc na wakacje samolotem również użytkujemy paliwa lotniczego wytwarzanego z tego surowca. Poddana destylacji ropa jest również przekształcana w oleje opałowe, czyli popularny mazut.
Co ciekawe, my nawet chodzimy w ubraniach z czarnego złota. Przykładowo poliester otrzymuje się z pochodnych ropy naftowej poddanych syntezie chemicznej.
Udział ropy naftowej w światowym przemyśle energetycznym
Ropa naftowa zabezpiecza około 32% globalnego zapotrzebowania na energię. Jest ona bezprecedensowym królem pod tym względem. Drugie miejsce zajmuje węgiel (27%)– tak, ten węgiel na którym śpimy, a którego a ostatnim czasie w naszym kraju brakuje 😊 Ostatnie miejsce na podium zajmuje gaz ziemny z 22% udziałem w rynku.
Źródło: XTB
Podstawowe rodzaje ropy naftowej
Jeśli spojrzymy na globalne notowania ceny ropy, to najczęściej spotkamy się z dwoma symbolami: Ropa Brent i Ropa WTI. Czym one się różnią? Pochodzeniem, a co za tym idzie właściwościami samego surowca, gdyż pochodzą z innych złóż. Tutaj oczywiście zaznaczam, że istnieje więcej rodzajów ropy, lecz dwa wyżej wymienione zdecydowanie dominują z handlu światowym.
Ropa Brent jest punktem odniesienia dla mniej więcej 70% transakcji dotyczących tego surowca na świecie. Jest ona wydobywana na Morzu Północnym i charakteryzuje się poziomem siarki poniżej 0.37% co czyni ją idealnym źródłem do produkcji paliw tj. olej napędowy czy benzyna.
Ropa WTI (ang. West Texas Intermediate) jak sama nazwa wskazuje pochodzi ze złóż ulokowanych w amerykańskim Texasie. Zawartość siarki jest jeszcze niższa, gdyż oscyluje w granicach 0.24%. Jest także surowcem bardzo dobrym jakościowo.
Wpływ cen ropy naftowej na sytuację gospodarczą
Dla wielu z was mam nadzieję oczywistym jest, że przy udziale około 32% w rynku energetycznym, cena ropy naftowej ma kolosalne znaczenie dla światowego przemysłu. Jeśli jej notowania idą do góry, to automatycznie wszystko drożeje.
Przede wszystkim paliwo, które jest użytkowane w szeroko rozumianym transporcie globalnym. Praktycznie każdy środek transportu jest napędzany przez ropę. A skoro transport towarów drożeje, to musi się to odbić na cenach chociażby żywności. To samo tyczy się rolnictwa i ciężkich maszyn używanych chociażby do żniw. Pracuję one oczywiście dzięki nafcie.
Na samą cenę ropy naftowej ma wpływ wiele czynników. Są to między innymi kurs dolara, czynniki polityczne, ekonomiczne, techniczne czy militarne. Doskonale to wszystko obrazuje ostatnia sytuacja na Ukrainie. Kiedy nastroje wobec Rosji zaczęły być skrajnie negatywne, od razu cena ropy wystrzeliła do okolic 130 dolarów za baryłkę. Dużą rolę zagrała tutaj oczywiście psychologia i strach przed globalnym konfliktem. Jednak kluczowym czynnikiem jest fakt, że Rosjanie są na drugim miejscu w rankingu wydobycia ropy naftowej na świecie.
Kiedy skończą się zasoby ropy naftowe
Jak każdy surowiec tak samo i ropa naftowa musi się kiedyś skończyć. Na chwilę obecną wydobyliśmy około 1000 miliardów baryłek ropy, co stanowi mniej więcej połowę odkrytych do tej pory zasobów surowca. Szacuje się, że taka ilość wystarczy nam jeszcze na jakieś 70 lat. Niby to dość spory horyzont czasowy, lecz to tylko pozory.
Mądrzy tego świata doskonale zdają sobie z tego sprawę i w ostatnim czasie mocno zintensyfikowano poszukiwania nowych złóż. Głównym targetem są morza i oceany, gdzie prawdopodobnie istnieje jeszcze wiele nieodkrytych źródeł ropy naftowej. Koszty wydobycia na wodzie są oczywiście dużo większe aniżeli na lądzie, lecz wygląda na to, że jako gatunek powoli nie mamy wyjścia.
Dajcie znać, co o tym wszystkim myślicie. Czy nadal będziemy mocno szli w kierunku ropy? Czy jednak filozofia eko zwycięży w długim terminie?
Pozdrowienia z urlopu 😊
Pingback: Transport morski - znaczenie w handlu międzynarodowym